Feretrony

  Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jeleniewie otrzymała dotację z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w kwocie 30 000,00 zł na zadanie Prace konserwatorsko - restauratorskie feretronu Matki Bożej Niepokalanej XIX w. feretronu z obrazami olejnymi XVIII w.. znajdujących się w kościele p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jeleniewie. Wartość zadania 37 711,03 zł. (pozostałe środki są wkładem własnym zadania).

Dzięki dofinansowaniu przeprowadzono prace konserwacyjno-restauratorskie feretronów, które znajdują się w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jeleniewie. Feretrony te stanowią dziedzictwo historyczne i kulturowe. Głównym celem prac konserwatorskich było usunięcie i zatrzymanie postępujących zniszczeń, przywrócenie dawnej świetności, oraz zachowanie w jak najlepszym stanie. Z upływem czasu feretrony starzeją się i zachodzą w nich nieodwracalne zmiany np. spękania, odspajania, ubytki w warstwie malarskiej, zabrudzenia, mogą zdarzyć się mechaniczne uszkodzenia. Struktura drewna była mocno osłabiona, widoczne były liczne ślady po owadach. Zaobserwować można było także liczne pęknięcia oraz ubytki drewna. Wykonana konserwacja powstrzymała dalsze procesy degradacji feretronu z 2 poł. XVIII w. Św. Tomasza i Matki Boskiej  Różańcowej oraz feretronu Matki Bożej Niepokalanej (Matki Bożej Skępskiej).

Feretron z rzeźbą Matki Bożej Niepokalanej (Matki Bożej Skępskiej) wykonany w stylu eklektycznym jako przykład warsztatu stolarskiego oraz snycerskiego jest reprezentantem polskiej sztuki ludowej XIX w. Podjęty przez nieznanego autora temat przedstawienia Matki Bożej Skępskiej jest jednym z niewielu tego typu przedstawień na terenie województwa podlaskiego. Oszczędne w formie potraktowanie twarzy postaci Matki Bożej oraz prostota kształtu całości przedstawienia wpisuje się w nurt sztuki ludowej. Sposób opracowania rzeźbiarskiego oraz snycerskiego, charakterystyczność przedstawienia oraz unikatowość tematyki pozwala twierdzić, iż feretron z rzeźbą Matki Bożej Niepokalanej (Matki Bożej Skępskiej) z kościoła w Jeleniewie posiada najwyższe wartości artystyczne. Dokładne pochodzenie feretronu nie jest znane. Można doszukiwać się powiązań z zakonem bernardynów, którzy w 2 poł. XVII wieku, za sprawą przeora kamedułów w Wigrach, rozpoczęli posługę duszpasterską w Suwałkach. Jako swą siedzibę objęli drewniany kościół Św. Krzyża. Pod ich opieką znajdował się również kościół p.w. Św. Marii Magdaleny we wsi Magdalenowo w okolicy Wigier. Zgodnie z ogólnie funkcjonującym domniemaniem, część jeleniewskiego kościoła pochodzi m.in. z kościoła w Magdalenowie. Pozwala to przypuszczać, wśród obiektów ruchomych przeniesionych z ww. kościoła znalazł się również przedmiotowy feretron z rzeźbą. Teza ta, łącząca wyposażenie jeleniewskiego kościoła z obiektem                w Magdalenowie będącym pod opieką zakonu bernardynów, wyjaśniałaby celowość podjętego przez autora tematu, ponieważ przedstawienie Matki Bożej Skępskiej związane jest bezpośrednio z kościołem oo. Bernardynów w Skępem (woj. kujawsko-pomorskie). Figura ze Skępego przedstawia młodą kobietę w pozycji stojącej z rękoma złożonymi w geście modlitewnym, w płaszczu zapiętym na piersi, z koroną na głowie oraz półksiężycem u stóp. Ten typ ikonograficzny był chętnie podejmowany w sztuce ludowej po zakończeniu powstania styczniowego.